Welke risico’s heeft gamen?

Naast positieve effecten heeft gamen ook risico’s. Het is altijd verstandig om de balans tussen gamen en de rest van je leven goed in de gaten te houden. Een verstoorde game balans kan leiden tot gezondheidsproblemen of mentale klachten.

Lees verder onder de video.

De risico’s van gamen zijn te verdelen in drie gebieden: een verstoorde balans met andere activiteiten, psychosociale problemen en fysieke klachten.

Verstoorde balans

Een risico van gamen is het verliezen van een goede balans tussen het gamen en andere activiteiten in het dagelijks leven. ¹ Dit noemen we problematisch gamegedrag. Het gamen kan bijvoorbeeld ten koste gaan van werk of school. Problematisch gamegedrag hangt samen met verlaagde schoolprestaties, verzuim en te laat op school of werk komen.² Soms kan het gamen zowel oorzaak als gevolg zijn. Gamers die problemen hebben op school of moeilijk leren, kunnen tijdens het gamen ervaren juist snel goed in iets te worden en daar waardering voor te krijgen. Het gamen kan dus een manier worden om problemen in het dagelijks leven te ontvluchten.

Daarnaast is er minder tijd voor offline sociale contacten en kunnen er problemen ontstaan in (familie)relaties, zoals ruzies.³ Soms is er minder aandacht voor persoonlijke verzorging, zoals genoeg bewegen, eten en slapen.

Ook geldproblemen kunnen een risico zijn.⁴ In veel games kun je extra onderdelen of tools kopen waardoor het spel leuker wordt, of waardoor je verder kunt komen in het spel. Voorbeelden van deze ‘microtransacties’ zijn betalen voor een andere outfit voor het gamekarakter, wapens, grondstoffen of een toegang tot een extra level. Dit verdienmodel is populair bij smartphone-games zoals Candycrush. Zulke smartphone-games worden ook wel ‘Freemium-games’ genoemd. Je kunt ze gratis kunt downloaden, maar met het uitgeven van kleine bedragen koop je extra levens, beloningen, of je verkort de wachttijd in het spel.

Psychosociale problemen

In onderzoek is aangetoond dat jongeren die problematisch gamen vaker negatieve emoties en psychosociale problemen ervaren. Ze hebben vaker last van frustratie, stress, depressieve gevoelens en zijn minder tevreden over het leven.⁵ Daarnaast is er in onderzoek ook een link gevonden tussen problematisch gamen en gevoelens van eenzaamheid, een negatief zelfbeeld en sociale angst.⁶

Jongeren die eenzaam zijn, weinig zelfvertrouwen of weinig sociale vaardigheden hebben, krijgen sneller problemen met gamen.⁷ Het gamen kan aan de ene kant een veilige setting bieden om online in contact te komen met mensen van allerlei leeftijden en uit verschillende delen van de wereld. Aan de andere kant kan het gamen gevoelens van eenzaamheid vergroten, bijvoorbeeld door problemen met familieleden en geen of weinig offline sociale contacten meer hebben. In longitudinaal onderzoek komt naar voren dat jongeren die problematisch gameden in de loop van de tijd meer last kregen van depressieve gevoelens, angst en sociale fobie.⁸ Kortom, negatieve gevoelens en psychosociale problemen zijn waarschijnlijk zowel oorzaak als gevolg van problematisch gamen.

Fysieke problemen

Overmatig gamen kan samen gaan met verschillende fysieke klachten. Bijvoorbeeld kunnen van ’s avonds laat gamen slaapproblemen ontstaan, zoals een slechtere kwaliteit slaap en moeite met inslapen en doorslapen.⁹ Van het gamen word je namelijk lichamelijk en mentaal alert. Dat heeft te maken met de spanning, opwinding en adrenaline die verhogen. Het licht van het beeldscherm zorgt er daarnaast voor dat je lichaam denkt dat het dag is. Het hormoon melatonine (belangrijk bij het in slaap vallen en slaap/waak ritme) wordt onderdrukt en dit voorkomt dat je je slaperig voelt. Dit gebeurt dus ook bij ander beeldschermgebruik, zoals smartphone, laptop en tv kijken.

Lees hier meer over gamen en slapen.

Zit je lang achter elkaar zittend? Dan zijn lichamelijke klachten een risico. Denk bijvoorbeeld aan schouder- nek en rugpijn, en hoofdpijn.¹⁰ Dat heeft te maken met een verkeerde zithouding en herhaaldelijke bewegingen. Daardoor staat er continu spanning op dezelfde spieren. Je kunt dit vergelijken met RSI. Ook komt pijn in de armen, pols of vingers wel eens voor¹¹. Pijn in vingers komt bijvoorbeeld door de duim steeds op dezelfde manier over de controller van de console te bewegen. Tot slot is lichamelijk minder fit zijn een risico van langdurig zittend gamen.¹² Er is bijvoorbeeld een iets grotere kans op hart- en vaatziekten, diabetes, een verhoogde bloeddruk en overgewicht.

Het staren naar een computer- of telefoonbeeldscherm kan oogklachten geven.¹³ Denk bijvoorbeeld aan droge, vermoeide ogen. Bij kinderen is intensief computergebruik zelfs een risicofactor voor bijziendheid.¹⁴ Dat heeft waarschijnlijk niet te maken met het computeren of gamen zelf, maar met minder buiten zijn en een gebrek aan daglicht.¹⁵ Daglicht is namelijk belangrijk voor de ontwikkeling van de ogen.

Bekijk deze video om te zien hoe andere gamers gamen gezond houden.

Wanneer het ondanks problemen in het dagelijks leven niet lukt om minder tijd aan het gamen te besteden wordt er gesproken over problematisch gamegedrag of verslaving. Lees daar meer over op deze pagina.

Misschien ook relevante informatie

Jonge kinderen en gamen Mediagebruik kent voordelen maar kan ook ten koste gaan van…

Heb je gevonden wat je zocht?

JaNee